Εκπαιδευόμενοι στη Μη Βία.

Α, πολύ ενδιαφέρον θέμα... Μόλις πριν λίγο συζητούσα με εκπαιδευτικό για το πως μπορούμε να δώσουμε μια κατεύθυνση προς την ανεκτικότητα και τη Μη Βία στην εκπαίδευση των παιδιών, των μελλοντικών ενηλίκων. Και δεν είναι η μόνη που την απασχολεί, ούτε ήταν η πρώτη φορά που συζητούσα κάτι τέτοιο με εκπαιδευτικούς... και γονείς θα πρόσθετα επίσης.

Ένα θέμα που θα συναντήσεις και εσύ σε πολύ λίγα χρόνια (ας μην ξεχνάω πως ήδη είσαι 1 έτους και 2 μηνών...) και για το οποίο και εγώ και η Εβίτα έχουμε αφιερώσει αρκετό χρόνο εντός και εκτός Ελλάδας, ώστε να μπορέσουμε να το εφαρμόσουμε πρώτα στην δική μας οικογένεια και ταυτόχρονα -μαζί με άλλους γονείς και εκπαιδευτικούς- σε όσο το δυνατόν περισσότερα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα.

Ουγκάντα 2007

Και έτσι, μετά και από τις συζητήσεις αυτών των ημερών, σκέφτηκα να σου γράψω για τις θεμελιώδεις σκέψεις και προτάσεις γύρω από αυτό το θέμα, ώστε να γνωρίζεις και το υπόβαθρο των συμπεριφορών μας προς εσένα. Συμπεριφορές από τις οποίες και εσύ κάποια στιγμή στη ζωή σου θα κληθείς από τον εαυτό σου να κρατήσεις τα θετικότερα σημεία, να "απορρίψεις" τα αρνητικά και να δημιουργήσεις το δικό σου ξεχωριστό δρόμο...

Πάμε?

Η έμπνευσή μας προέρχεται από τις ιδέες του Νέου Ανθρωπισμού, που συνοψίζονται στα εξής:

- Αναγνωρίζουμε τον Άνθρωπο ως κεντρική αξία και απασχόληση,
- Αναγνωρίζουμε την ισότητα των δικαιωμάτων για όλους τους ανθρώπους.
- Αποδεχόμαστε την προσωπική και πολιτισμική διαφορετικότητα.
- Επιθυμούμε να αναπτύξουμε τη γνώση πέρα από τα όρια που καθορίζονται ως απόλυτη αλήθεια τη σημερινή στιγμή. 
- Επιβεβαιώνουμε  τη διαφορετικότητα  ιδεών και πεποιθήσεων.
- Απορρίπτουμε όλες τις μορφές βίας.

Ουγκάντα 2007

Τί είναι η εκπαίδευση για εμάς και το πώς η βία αποκαλύπτεται στο πλαίσιο της εκπαίδευσης;

Θεωρούμε ότι εκπαίδευση δεν είναι το αποτέλεσμα των παρεμβάσεων που αποσκοπούν στον σχηματισμό της προσωπικότητας, σαν να ήταν ένα εύπλαστο πήλινο άγαλμα. Θεωρούμε πως ο άνθρωπος (και ένα παιδί επίσης) δεν είναι ένα άδειο κουτί που πρέπει να γεμίσει, αλλά είναι μια ενεργή συνείδηση, ικανή να μετατρέψει τον κόσμο με δικές του πράξεις.

Το λειτούργημα του εκπαιδευτικού έγκειται στο να ενεργοποιήσει τις νέες γενιές να αναπτύξουν ένα πολύμορφο και μετασχηματιστικό όραμα της πραγματικότητας, προωθώντας τη διεύρυνση και την ανάπτυξη των καλύτερων στοιχείων όλων των ανθρώπων.

Μια στοιχειώδης εκπαίδευση πρέπει να στοχεύει στην ανάπτυξη ενός τρόπου σκέψης με βάση τη συνοχή ανάμεσα στη σκέψη, το συναίσθημα και τη πράξη. Αυτό σημαίνει επίσης ότι οι άνθρωποι πρέπει να κάνουν αυτό που κηρύττουν, εγκαταλείποντας την υποκριτική ρητορική που δηλητηριάζει τις νέες γενιές.

Μέσα σε ένα αρχικό πλαίσιο η μη βίαιη πρακτική πρέπει να ξεκινήσει κατά κύριο λόγο από τη σχέση μεταξύ των ενηλίκων, με σκοπό να μεταδώσει ένα πρότυπο, αλλιώς όλα τα υπόλοιπα που μπορούμε να πούμε ή να κάνουμε, θα χάσουν την αξία τους. Επιπλέον, η εκπαίδευση θα πρέπει να διεγείρει την ευαισθησία και να διευκολύνει την συναισθηματική ανάπτυξη, διότι είναι πράγματι μέσω των συναισθημάτων που ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται τον εαυτό του από την πλευρά της ευτυχίας. Στη συνέχεια θα έπρεπε να διδάσκεται πως να έρθουμε σε καλύτερη επαφή με το σώμα μας και να το ελέγχουμε με άνεση, μιας και είναι το μέσο έκφρασης της ανθρώπινης πρόθεσης.

Η βία στο ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα, αποκαλύπτεται μέσω: μιας παθητικής θεώρησης της πραγματικότητας, τη μετάδοση απόλυτων αληθειών, «οδηγίες» και επιβολή, ομοιομορφία, συντηρητισμό, την υποτίμηση του εαυτού μας και των άλλων, με τον «αυθεντισμό».

Η κουλτούρα της ενεργής μηβίας αναπτύσσει μια παιδαγωγική όπου η προσοχή δεν τίθεται μόνο στον τρόπο μάθησης και διδασκαλίας (την μέθοδο), αλλά και στο περιεχόμενο και στην κατεύθυνση που θέλουμε να δώσουμε σε όσους εκπαιδεύονται σε αυτή την κουλτούρα. Η μάθηση, τόσο στη μορφή της όσο και στις βάσεις και στην κατεύθυνσή της, είναι από τα πιο σημαντικά στοιχεία μιας κουλτούρας.

Οχρίδα 2009

Κατά συνέπεια, προτείνουμε:
Να καταστήσουμε ικανό όλον τον κόσμο και κατά προτεραιότητα τις νέες γενιές, στην άσκηση μιας πλουραλιστικής και ενεργής ματιάς στην πραγματικότητα, ώστε το βλέμμα μας να προσμετρά τον κόσμο όχι μόνο ως συγκεκριμένη πραγματικότητα αλλά και ως το πεδίο όπου ο άνθρωπος δρα διαμορφώνοντάς το και εξανθρωπίζοντάς το.

Καμία ανθρώπινη πράξη δε μπορεί να διαχωριστεί από το συναισθηματικό περιβάλλον που τη συνοδεύει. Όταν σκεφτόμαστε, καταλαβαίνουμε, μιλάμε, χορεύουμε, παίζουμε, κτλ, αυτό γίνεται πάντα στη βάση ενός ιδιαίτερου συναισθηματικού τρόπου ύπαρξης στον κόσμο. Μπορούμε να συμπεράνουμε ότι μια γνήσια εκπαίδευση και μια κουλτούρα εν γένει δε μπορεί να έχει ως μοναδικό κέντρο ό,τι είναι λογικό και διανοητικό, ενώ ως δευτερεύον ό,τι είναι συναισθηματικό και κινητήριο.

Μιλάνο 2009

Μια πρόταση λοιπόν για προσωπική και κοινωνική εφαρμογή, μπορεί να έχει τους εξής άξονες:
- Δημιουργία ομάδων δράσης για την προώθηση της ενεργής μηβίας στο εκπαιδευτικό περιβάλλον
- Μελέτη της προσωπικής κατάστασης των εμπλεκομένων στην εκπαίδευση (εκπαιδευτικών και γονέων) για την καλλιέργεια καλύτερων και μηβίαιων σχέσεων εντός και εκτός σχολείων. (σεμινάρια για τη μηβία)
- Παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού για την προώθηση των αρχών της μηβίας και της ανεκτικότητας στα παιδιά και τους νέους, σε καθημερινή βάση.
Εύχομαι να σε βοήθησα λίγο ακόμα με όλα τα παραπάνω και ελπίζω να έχεις μάθει πια πως μου αρέσει μερικές φορές να μιλάω ασταμάτητα...

Καλό - Κακό σημειώσατε 1!

Λέξεις που περιγράφουν αρχαιότερες έννοιες από την ίδιες...

Αφορμή είναι μια γενικότερη αίσθηση που υπάρχει αυτή την περίοδο και που μας επηρεάζει όλους μας. Καμμιά φορά εμείς οι μεγάλοι, έχουμε την εντύπωση πως τα παιδιά είναι "στον κόσμο τους" αλλά δεν είναι έτσι. Ποτέ. Από τη στιγμή που γεννιόμαστε, ξεκινάει μια αμφίδρομη σχέση αλληλεπίδρασης με το άμεσο περιβάλλον μας και αυτό χρειάζεται να το θυμόμαστε και ως γονείς, και ως παιδιά (περί συμφιλίωσης, σε άλλη ανάρτηση...).

Δεν θα σου κρύψω πως γεννήθηκες στην πιο βίαιη ίσως στιγμή της Ανθρώπινης Ιστορίας. Μια γενική "σύρραξη" σε όλο τον πλανήτη φαίνεται να βρίσκεται σε εξέλιξη και όσο περνάει ο καιρός τόσο πιο βίαιη γίνεται και τόσο περισσότερους ανθρώπους αγγίζει... Ναι, είναι μια Ιστορική στιγμή κρίσης γιέ μου και θα τη βιώσουμε παρέα.

Ταυτόχρονα όμως, ακριβώς επειδή η κρίση αυτή είναι τόσο βαθειά και τόσο ευρεία, σηματοδοτεί κάτι που μόνο με τη γέννησή σου μπορώ να το παραλληλήσω (σε προσωπικό επίπεδο δηλαδή). Το παλιό πεθαίνει, το νέο γεννιέται! Και τα δύο κάνουν ...θόρυβο. Πολύ. Το παλιό περισσότερο ομολογώ... Το νέο δεν ακούγεται ακόμα τόσο πολύ, αλλά σιγά σιγά βρίσκει το δρόμο του στις καρδιές των ανθρώπων, άμορφο ακόμα αλλά η ομορφιά του επιβάλλει την υποψία του στα όνειρά μας και ήδη σύνολα ανθρώπων, προσπαθούν να το καλλιεργήσουν εκτός από μέσα τους, και στις κοινωνίες τους!



Και η ανθρωπότητα έχει μπει σε μια κατάσταση διλλημάτων και αντιφάσεων, πολλές φορές με βίαιες εκφράσεις... Και φυσικά δεν λείπουν όσοι μιλούν για ολική καταστροφή του Ανθρώπινου Γένους καθώς το "Κακό" θα θριαμβεύσει στη ζωή μας...

Ε, λοιπόν το "Κακό" ποτέ, μα ποτέ δεν κέρδισε τελικά! Το "καλό" πάντα κέρδιζε την καρδιά και την ψυχή και τα έργα των ανθρώπων γιέ μου! Και αν δεν ήταν έτσι, εμείς σήμερα δεν θα είμασταν εδώ, εγώ να σου γράφω και εσύ να με διαβάζεις... Δεν υπάρχει ίχνος θρησκευτικού περιεχομένου σε αυτό που σου λέω, καθώς δεν το συνδέω με την οποιαδήποτε Θεϊκή υπόσταση ή δόγμα. Η σύνδεση του "καλού" και του "κακού" γίνεται μόνο στη βάση εκείνης της βαθειάς, πολύ βαθειάς επιλογής του "ναι" και του "όχι" που κάνει κάθε άνθρωπος και κάθε σύνολο στην πορεία της εξέλιξής του... Και το "ναι" κερδίζει πάντα!



Ας δώσουμε λοιπόν την ενέργεια και τη δημιουργικότητά μας στην υπηρεσία του "ναι", του "νέου", γιατί το "παλιό" κουβαλάει το "όχι" ως κινητήριο δηλητήριο στις φλέβες του πια, και δεν μπορεί να δώσει άλλες λύσεις. Γιατί η ζωή αναζητά την εξέλιξη και όχι την αναπλήρωση του τίποτα, που έλεγε και ο Αργεντίνος φίλος μας...

17 N (όπως 15 Μ ή 15 Ο...)

Πριν ένα χρόνο, στο ίδιο blog, σου είχα γράψει πως η 17 Νοέμβρη δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση, αλλά η επέτειος για την μεγαλύτερη μη βίαιη αντίδραση του Ελληνικού Λαού ενάντια στην Στρατιωτική Δικτατορία που υπήρχε το 1973.

Ένα χρόνο μετά... δεν θα αλλάξω γνώμη, παρ'όλες τις παρατηρήσεις φίλων ή γνωστών, πως η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν βίαιη... Καθώς πέρναγαν οι μήνες και μέχρι να φτάσουμε στο σήμερα, πολλά και συνταρακτικά γεγονότα μεσολάβησαν. Γεγονότα που κάθε άλλο παρά ανεπηρέαστους μας άφησαν, αλλά αντιθέτως μας έκαναν να βγούμε επιτέλους από το σπίτι μας, μαζί με τα παιδιά και τους φίλους μας και να συναντηθούμε στις πλατείες όλου του κόσμου...

Η Ιστορία θα κρίνει πολλά, αλλά η εντύπωσή μου είναι πως αυτό που κάποτε ενέπνευσε μια ολόκληρη γενιά, και αναφέρομαι στα γεγονότα του Πολυτεχνείου το 1973, σήμερα έχει αντίστοιχό της αυτό που εμπνέει όλους όσους υποστηρίζουν με την φυσική ή μη παρουσία τους στις πλατείες. Ναι, αυτό που ονομάστηκε "Κίνημα Αγανακτισμένων" (ή 15Μ ή 15Ο).  Και αυτή τη φορά, δεν είναι φαινόμενο Ελληνικό αλλά παγκόσμιο. Και το πιο σημαντικό: κρατάει...

Γιατί αλήθεια αντέχει τόσο; Απλά γιατί έχει τη δύναμή του όχι στις αξίες του σημερινού συστήματος (κοινωνικο-πολιτικο-οικονομικο-θρησκευτικο-ιδεολογικό πλαίσιο) αλλά στις νέες ιδέες και τη νέα πνευματικότητα που εμφανίζεται δειλά δειλά στις καρδιές και το μυαλό όλο και περισσότερων. Είναι αυτές οι αξίες που τοποθετούν τον άνθρωπο ως κεντρική αξία και απασχόληση, που αρνούνται κάθε μορφή βίας, που υποστηρίζουν την Άμεση Δημοκρατία, που η διαφορετικότητα είναι πλούτος και όχι στίγμα.

Μη με ρωτήσεις τί έγινε μετά... Δεν γνωρίζω... Ούτε και τότε ήξεραν τί θα ακολουθούσε μετά την βιαιότερη καταστολή που γνωρίσαμε ποτέ ως χώρα...

Ξέρω μόνο τούτο: Το παλιό είναι ήδη νεκρό, το νέο έχει αρχίσει ήδη να σχηματίζεται... Και ίσως αυτό να ήταν αντίστοιχα και το 1973 το μόνο που ήξεραν ήδη... Το μέλλον είναι φωτεινό, ακόμα και αν τώρα φαντάζει ως κεράκι στην άβυσσο. Και το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε (τώρα που σου γράφω...) είναι να πιστέψουμε! 

Κλινήρεις πόλεις...

Πριν 3 χρόνια, ένας φωτορεπόρτερ, ο Eugene Richards, έκανε μια φωτογράφηση με μια ιδιαίτερη ματιά...

War is personal... (ο πόλεμος είναι προσωπικός..) είπε, και διακρίθηκε όχι μόνο για τις εκπληκτικές φωτογραφίες του αλλά και για την οπτική με την οποία έθιξε το θέμα του πολέμου..

Έτσι νοιώσαμε όλοι όσοι είμασταν στο πούλμαν της Βαλκανικής Πορείας για την Ειρήνη και τη Μη Βία, όταν μπήκαμε στο Κόσοβο για να φτάσουμε στην Πρίστινα... Χρόνια πολέμου και τα αποτελέσματα δεν τα έβλεπες μόνο στα κτίρια, αλλά κυρίως στα βλέμματα των ανθρώπων. Παρόλα αυτά, η υποδοχή που μας επιφύλαξαν ήταν θερμή, κυρίως από τα τοπικά ΜΜΕ που δεν σταματούσαν να μας παίρνουν συνεντεύξεις...

Αλλά η πλειοψηφία του κόσμου, ζει ακόμα στις ψευδαισθήσεις που δημιουργεί η θέρμη του πολέμου, πως υπάρχουν "νικητές" και "νικημένοι". Λίγες εκατοντάδες μέτρα πιο κάτω από την παρουσία μας, υπήρχε μια ομιλία του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον, του ανθρώπου που βύθισε στη φτώχεια, τη μιζέρια και το μίσος την χώρα αυτή. Οι δρόμοι είχαν κλείσει και χιλιάδες κόσμου συνέρεε για να τον ακούσει να απαριθμεί τα "καλά" που έκανε...

Με τη δική μας απορία στα μάτια, οι ντόπιοι φίλοι μας, μας παρηγόρησαν λέγοντας πως ο κόσμος περιμένει τέτοιες ομιλίες όπως οι οπαδοί τον αγώνα: κάθαρση! Μετά, επιστρέφουν στην καθημερινότητά τους και εκεί είναι που μπορούμε να τους μιλήσουμε για τη δύναμη της συμφιλίωσης και τη δημιουργικότητα της άμοιβαιότητας. Είπαν και τους αφήσαμε να συνεχίσουν το έργο τους.

Και φύγαμε για το Βελιγράδι!!! Ή μάλλον φύγαμε για να επιστρέψουμε στα Σκόπια (!!!) και από εκεί για να μπούμε στη Σερβία, καθώς αν πηγαίναμε απευθείας, κινδυνεύαμε να εγκλωβιστούμε στη "νεκρή ζώνη".. Η αιτία; Η μη αναγνώριση του Κοσόβου ως κράτος από τη Σερβία.. Δηλαδή, δεν υπάρχει.. και έτσι προκύπτει το ερώτημα: "τί είναι αυτό που δεν υπάρχει αλλά το περικυκλώνει ο στρατός??? Χμ...σωστό και αυτό που σκέφτηκες, τον "εγκέφαλο" του στρατηγού, αλλά η απάντηση είναι "το Κόσοβο" για τους Σέρβους εθνικιστές.

Βουνά, χιόνια, πάγος, σύνορα και φόβοι δεν μας σταμάτησαν και με αρκετή ταλαιπωρία στα μάτια φτάσαμε στο όμορφο πλην βομβαρδισμένο Βελιγράδι...
 

Εκεί χωριστήκαμε σε δύο ομάδες και ενώ η μία παρακολούθησε μια ειδικά για εκείνους ημερίδα στην Ακαδημία Κινηματογράφου, η άλλη πήγε σε μια κοντινή πόλη, την Γιαγκόντινα, όπου είχε πληγεί και αυτή από τον πόλεμο. Εκεί μάθαμε πως τα παιδιά πριν πάνε στην Α΄Δημοτικού, περνάνε από παιδοψυχολόγο...

Παρόλα αυτά, τα παιδιά πρωτοστατούν σε εκδηλώσεις κατά του πολέμου και υπέρ της συμφιλίωσης, με τη δική τους πάντα "φρεσκάδα" σε ιδέες και δράσεις!!! Η Σερβική Πρωτοπορία είναι ήδη παρούσα και αφήνει πίσω της τα βίαια σημεία του παρελθόντος.

Αφήσαμε πίσω μας τη Σερβία, με την αίσθηση πως παρά τις δυσκολίες, κάτι νέο και φωτεινό έχει αρχίσει να σχεδιάζει το μέλλον της χώρας, με πρωταγωνιστές όσους έχουν καταλάβει πως "ο πόλεμος πολλά κακά φέρνει και κανένα καλό", όπως έλεγε και ο Οδυσσέας...

Επόμενος σταθμός: Σαράγεβο!

Η τρίτη από τις "κλινήρεις πόλεις" των Βαλκανίων θα σου διηγηθεί την ιστορία της αύριο...

Κοιμάσαι ήδη...